Szukaj na tym blogu

środa, 29 lutego 2012

"Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto?"

Czyżby Pan Jezus wyrzekł się swojej Matki? A może Jej nie szanował? Słyszałem już pozytywne odpowiedzi na te pytania, a ci, którzy je dawali, takie uzasadnienie znajdowali w tym zdaniu z Ewangelii według św. Jana:

"Jezus Jej odpowiedział: «Czyż to moja lub Twoja sprawa, Niewiasto?»" (J 2:4 BT)

„Czyż to moja lub Twoja sprawa” to hebraizm przetłumaczony na grecki, a oznaczający dosłownie: „Co mnie i Tobie?” Czytałem szereg komentarzy Ewangelii Janowej łącznie z żydowskim komentarzem Nowego Testamentu Dawida Sterna, komentarzami Ojców Kościoła i św. Tomasza z Akwinu. Żaden z nich nie daje, moim zdaniem, satysfakcjonującego wyjaśnienia znaczenia tych słów. Dopiero ten protestancki komentarz dał mi odpowiedź, której szukałem. Pragnę się nią podzielić z czytelnikami bloga:
"τί ἐμοὶ καὶ σοί; (czyt.: ti emoi kai soi) jest dobrze znanym, ale dwuznacznym wyrażeniem, które może wyrażać wrogie lub pokojowe usposobienie (porównaj Sdz 11:12 z 2 Krn 35:21). 2 Krl 3:13 jest interesującym zdaniem, w którym te słowa wyrażają odmowę, jednakże prorok udziela tego, o co jest proszony; podobnie w J 2:4 to wyrażenie zdaje się być odmową inicjatywy Maryi, jednakże faktycznie oznacza spełnienie Jej prośby. To pytanie może jednakże wyrażać bardziej uprzejmy ton; analogiczne wyrażenie w południowym syryjskim 'chaldejskim' sugeruje nie rozdźwięk, ale jedność myśli, co może być oddane tutaj: 'Dlaczego mówisz do Mnie o tej potrzebie? Podobnie jak Ty, rozumiem to'.

γύναι – (czyt.: gynai) 'kobieto' - spowodowało wiele niepotrzebnego zamieszania. Chociaż nie jest to zwyczajny sposób zwracania się do matki, ten zwrot może być napełniony uczuciowością. Poza J 19:26 to wyrażenie można jeszcze znaleźć u Józefa Flawiusza w jego dziele Starożytności żydowskie 17.74: żona Ferorasa opowiada Herodowi (Wielkiemu), jak to jej mąż wezwał ją w czasie choroby, i zwrócił się do niej zaczynając od 'Kobieto' [łacińskie słowo 'mulier' zostało oddane w polskim tłumaczeniu: ‘droga żono’ – Księga siedemnasta, rozdział IV, paragraf 2]. Ten przykład jest ważny, ponieważ Feroras darzył swoją żonę wielkim uczuciem; odmówił Herodowi, gdy ten żądał, aby ją odesłał, a to, że uparł się, żeby ją pozostawić przy sobie, doprowadziło do zerwania relacji między tymi dwoma mężczyznami."[*]
_____________________________

[*] τί ἐμοὶ καὶ σοί; is a well known but ambiguous expression, which can express a hostile or peaceful attitude (contrast Judg 11:12 with 2 Chron 35:21). 2 Kgs 3:13 is of interest, in that it expresses rejection, yet the prophet gives what is asked; so here is an apparent rejection of Mary’s initiative, yet a granting of the request for intervention. The question may, however, have a gentler tone; an analogical expression from east Syrian “Chaldean” suggests not division but unity of thought, which could here be rendered, “Why are you speaking to me of this need? With you, I understand it” (see Derrett, 241–42)

γύναι has caused needless perplexity. While it is an unusual mode of address to one’s mother, it also may be affectionate. Apart from John 19:26, which cannot be intended to express distance, a significant occurrence of the term is found in Josephus, Ant. 17.74: the wife of Pheroras tells Herod (the Great) how her husband summoned her in his illness, beginning his statement with “Woman.” The example is important, since Pheroras had great affection for his wife; he refused Herod’s request that he send her away, and his persistance in keeping her led to a rupture of relations between the two men. (Beasley-Murray, G. R. (2002). Vol. 36: Word Biblical Commentary : John. Word Biblical Commentary (34). Dallas: Word, Incorporated.)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz