Jezus - pierworodnym wszelkiego stworzenia - został stworzony?

„Ojcze Placydzie, mam prośbę. W pracy rozmawiałem ze świadkiem Jehowy. Podniósł problem boskości Pana Jezusa. Chodzi o sformułowanie ‘pierworodny pośród stworzeń’. On wyprowadza z tego wniosek, że Pan Jezus był stworzeniem, powołanym do życia przez Boga. Będę wdzięczny za pomoc”.

***

Wiadomość o takiej treści otrzymałem kilka dni temu. „Pierworodny pośród stworzeń” to wyrażenie odnoszące się do Pana Jezusa pochodzi z Kol 1, 15: „On jest obrazem niewidzialnego Boga, pierworodnym wszelkiego stworzenia”. Jest to dosłowne tłumaczenie tekstu greckiego przez Pismo św. Nowego Świata. Przekład Nowego Świata jest tłumaczenie dokonanym i używanym przez świadków J. Biblia Tysiąclecia nie oddaje tego wersetu dosłownie, ale oddaje jego sens: „On jest obrazem Boga niewidzialnego - Pierworodnym wobec każdego stworzenia”. Na temat określenia „obraz Boga niewidzialnego” pisałem już wcześniej i chętnych zapraszam tutaj: http://niebieski519.blogspot.de/2013/09/dlaczego-wierze-ze-jezus-chrystus-jest.html  W tym wpisie odniosę się do drugiej części cytowanego zdania.

Na pozór wydaje się, że świadek J. ma rację. No bo przecież jest napisane o Jezusie, że jest „pierworodnym pośród stworzeń” (dosłownie: „pierworodnym wszelkiego stworzenia”, właśnie tak, jak tłumaczy PNŚ). Skoro „pośród stworzeń”, to „należący do stworzeń”. Ale pierwszym problem do takiego wniosku jest słowo „pierworodny”. Jezus nie jest pierwszym STWORZONYM pośród stworzeń, ale właśnie pierwszym URODZONYM pośród stworzeń. Zatem w tym zdaniu nie ma mowy o tym, że Pan Jezus został stworzony, ale że został urodzony; więcej – jest pierworodnym.

Wszyscy aniołowie zostali stworzeni bezpośrednio przez Boga. Z ludźmi zaś jest inaczej, bo pierwsi rodzice zostali stworzeni przez Boga, ale wszyscy następni przyszli na świat przez zrodzenie. A jak jest z Jezusem? Został stworzony czy zrodzony? Jak to już wspomniałem wyżej, interesujący nas werset, na który powołują się świadkowie J., mówi o tym, że Pan Jezus jest pierworodnym, czyli urodzonym. A jeśli urodzonym czy zrodzonym, to przez kogo? Czy przez jakieś stworzenie, jak to ma miejsce w przypadku wszystkich ludzi z wyjątkiem Adama i Ewy? Jeśli byłby zrodzony przez jakąkolwiek istotę stworzoną, to w istocie byłby też stworzeniem. I w takim przypadku, czyli gdyby został zrodzony przez jakąkolwiek istotę stworzoną, nie można byłoby o Nim powiedzieć, że jest „PIERWORODNYM WSZELKIEGO stworzenia”. Jeśli zaś Jezus został zrodzony, ale nie przez stworzenie, to przez kogo? Zostaje tylko jedna możliwość – przez Boga. I właśnie tę prawdę wyznaje święty i apostolski Kościół katolicki:

„Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami. Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało…”

"Jezus obrazem Boga" (Kol 1, 15)

W dyskusji o bóstwo Jezusa antytrynitarz zacytował Kol 1, 15: „On jest obrazem Boga niewidzialnego - Pierworodnym wobec każdego stworzenia”. W jego mniemaniu jest różnica między „obrazem”, a rzeczywistością; obraz  nie jest tym, co przedstawia. A zatem, jego zdaniem, wystarczy ten jeden cytat, żeby się przekonać, że Jezus nie jest Bogiem. 

 ***

Argument wydaje się słuszny, jeśli weźmiemy pod uwagę nasze codzienne doświadczenie. Obrazy czy zdjęcia nie są osobami, które przedstawiają. To oczywiste. Ale ponieważ cytat zaczerpnięty jest w Biblii, musimy właśnie tam zaglądnąć, aby przekonać się, jakie znaczenie ma to słowo w Piśmie św. 

Słowo "obraz" określa podobieństwo stworzenia (człowieka) do Stwórcy (tak jest w Rdz 1, 26-27), jak i podobieństwo syna do ojca (tak jest określone podobieństwo Seta do Adama w Rdz 5, 3). Stwierdzenie, że Adam i ludzie zostali stworzeni na Boży obraz i podobieństwo, nie oznacza, że Adam i ludzie są Bogiem. Natomiast to samo słowo w Rdz 5, 3 oznacza, że Set został zrodzony na podobieństwo Adama. Skoro tak, to możemy powiedzieć, że Set jest obrazem Adama. To stwierdzenie oczywiście nie oznacza, że Set jest Adamem, ale jest oczywiste, że podobieństwo w tym wersecie oznacza, że Set podobnie jak Adam, jest człowiekiem, bo ma tę samą naturę, co Adam: naturę ludzką.

Podsumowując: słowo "obraz" w Biblii opisuje zarówno podobieństwo, które nie jest dzieleniem tej samej natury, jak i takie, które jest dzieleniem tej samej natury. Zatem stwierdzenie, że "Jezus jest Obrazem Boga niewidzialnego" nie wyklucza, że jest to podobieństwo oznaczające dzielenie z Bogiem Ojcem natury boskiej. Innymi słowy, Kol 1, 15 nie zaprzecza bóstwu Jezusa.
Na potrzeby tego rozważania umówmy się, że w słowo „obraz” w Rdz 1, 26-27 opisuje "podobieństwo stworzenia", a w Rdz 5, 3 "podobieństwo zrodzenia". Aby stwierdzić, jakie znaczenie ma słowo „obraz” w Kol 1, 15, trzeba odpowiedzieć na pytanie: Czy Jezus jest Synem Bożym przez zrodzenie, czy przez stworzenie? 

Pismo św. daje taką odpowiedź: Do którego bowiem z aniołów powiedział kiedykolwiek: Ty jesteś moim Synem, Jam Cię dziś zrodził? I znowu: Ja będę Mu Ojcem, a On będzie Mi Synem. (Hbr 1, 5; por. Hbr 5, 5: Ty jesteś moim Synem, Jam Cię dziś zrodził). „Boga nikt nigdy nie widział, Ten Jednorodzony Bóg, który jest w łonie Ojca, [o Nim] pouczył”. (J 1:18 BT).

W Piśmie św. synem czy synami Bożymi nazwani są aniołowie, Izrael, prorocy, kapłani, wierzący w Jezusa, ale tylko Jezus jest Synem Bożym przez zrodzenie, tak iż został nazwany nie tylko Jednorodzonym Synem Bożym, ale Jednorodzonym Bogiem. Bóg ma tylko jednego Syna, a jeśli ten termin zostaje zastosowany np. do wierzących w Jezusa, oznacza Boże synostwo przez udział w synostwie Jezusa. I nie można byłoby mówić o Bożym synostwie wierzących w Jezusa, o ile nie byłby On prawdziwym Synem Bożym, czyli Synem Bożym przez zrodzenie.

Dlaczego wierzę, że Jezus Chrystus jest Bogiem?

Jeden z ostatnich moich wpisów („Jezus – Bogiem YHWH”) wywołał dyskusję z antytrynitarzami, którzy jak wiadomo, nie tylko nie uznają Trójcy Świętej, ale także bóstwa Chrystusa Jezusa.  W tym wpisie zamierzam wytłumaczyć się z mojej wiary w Jezusa Chrystusa – „Boga prawdziwego z Boga prawdziwego”. 

*****

Ponieważ antytrynitarze nie zaprzeczają, że Jezus jest nazwany w Biblii Bogiem (czasem piszą z małej litery słowo „Bóg” w odniesieniu do Jezusa), ale nadają temu słowu inny sens, niż my, chrześcijanie, wydaje się sensowne sprecyzowanie tego terminu. Co rozumiem przez słowo „Bóg” pisane dużą literą?

Bóg to Stwórca, Duch doskonały, Absolut, Nieskończony, Byt bez początku i bez końca… Bóg to Byt konieczny. Co to znaczy? Byt konieczny to taki byt, który tak istnieje, że nie może nie istnieć. My natomiast, ludzie i całe stworzenie, byty widzialne i niewidzialne z aniołami włącznie, jesteśmy bytami przygodnymi, czyli w naszym istnieniu zależni od Boga. W kontekście zrozumiałe stają się słowa, które Pan Jezus wypowiedział do św. Katarzyny Sieneńskiej: „Ty jesteś ta, która nie jest. Ja zaś jestem tym, który jest.” Innymi słowy: istniejemy, ale możemy nie istnieć. Zostaliśmy stworzeni, powołani do życia, ale żyjemy tylko dlatego, że w każdym momencie jesteśmy przez Boga podtrzymywani w naszym istnieniu. Bóg stworzył świat i nieustannie stwarza – podtrzymując go w istnieniu.

Sednem sporu jest odpowiedź na pytanie: Czy Pan Jezus jest Bogiem, który istnieje sam w sobie i podtrzymuje innych w istnieniu, czy też jest tylko pierwszym, najdoskonalszym ze wszystkich stworzeń, ale właśnie stworzeniem – nie Bogiem we właściwym tego słowa znaczeniu?
Bóg istnieje w sobie samym; stworzenie istnieje w Bogu. I to zdaje się mieć na myśli św. Paweł opisując Boga Ateńczykom: „Bo w Nim żyjemy, poruszamy się i jesteśmy…” (Dz 17:28 BTP). I w taki sam sposób w Biblii jest opisany Jezus Chrystus: „On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie”. (Kol 1, 17 BT). Nie tylko, że istnieje w Sobie samym, ale w Nim wszystko ma istnienie. Przyjmując założenia scholastyki, Kol 1, 17 jest prostym potwierdzeniem bóstwa Jezusa Chrystusa. Ale niestety, nie jest argument przekonywujący dla antytrynitarzy.

 ***

Antytrynitarz: „Nakaz oddawania czci Chrystusowi jest Bożym przykazaniem. Zatem są zupełnie inne przyczyny czci oddawanej Bogu a innej Chrystusowi. Boga czcimy jako swego Stwórcę:
Objawienie 4.11 (BT) Godzien jesteś, Panie i Boże nasz, odebrać chwałę i cześć, i moc, boś Ty stworzył wszystko, a dzięki Twej woli istniało i zostało stworzone.
A Chrystusa dlatego, że takie przykazanie dał nam Stwórca Wszechrzeczy:
Hebr 1.6 (BW) I znowu, kiedy wprowadza Pierworodnego na świat, mówi: Niechże mu oddają pokłon wszyscy aniołowie Boży.

Odpowiedź: W dalszych wersetach cytowanego przez Ciebie Listu do Hebrajczyków autor przytacza Ps 45, 7n i Ps 102, 26n odnosząc je do Pana Jezusa:
6 Skoro zaś znowu wprowadzi Pierworodnego na świat, powie: Niech Mu oddają pokłon wszyscy aniołowie Boży!
7 Do aniołów zaś powie: Aniołów swych czyni wichrami, sługi swe płomieniami ognia.
8 Do Syna zaś: Tron Twój, Boże na wieki wieków, berło sprawiedliwości berłem królestwa Twego.
9 Umiłowałeś sprawiedliwość, a znienawidziłeś nieprawość, dlatego namaścił Cię, Boże, Bóg Twój olejkiem radości bardziej niż Twych towarzyszy.
10 Oraz: Tyś, Panie, na początku osadził ziemię, dziełem też rąk Twoich są niebiosa.
11 One przeminą, ale Ty zostaniesz i wszystko jak szata się zestarzeje,
12 i jak płaszcz je zwiniesz, jak odzienie, i odmienią się. Ty zaś jesteś Ten sam, a Twoje lata się nie skończą. (Hbr 1:3-12 BTP)

Autor Listu do Hebrajczyków mówi nie tylko o „nakazie Bożym czczenia Chrystusa”, ale stwierdza, że jest On (Chrystus) Stwórcą. Podobnie jest napisane na innych miejscach, np. J 1, 3.10:
„Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało”. (J 1, 3 BT)
„Na świecie było [Słowo], a świat stał się przez Nie, lecz świat Go nie poznał”. (J 1, 10 BT)
Jeśli Boga czcicie jako Stwórcę, to dlaczego odmawiacie tej czci Synowi, o którym jest napisane w Piśmie św., że Nim jest?

***

Antytrynitarz: „…orzecznik ‘Bóg’ w odniesieniu do YHVH oznacza tego, który wszystko co posiada ma per se”.

Odpowiedź: Zechciej zauważyć, że autorzy Nowego Testamentu stosują do Jezusa teksty Starego Testamentu, które mówią o Bogu – YHWH:
Głos się rozlega: «Drogę dla Pana (יְהוָ֑ה- YHWH) przygotujcie na pustyni, wyrównajcie na pustkowiu gościniec naszemu Bogu! (Iz 40:3 BT)

Do niego to odnosi się słowo proroka Izajasza, gdy mówi: Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Panu, Dla Niego prostujcie ścieżki! (Mt 3:3 BT)

Czyni to także sam Jezus, który odnosi do siebie słowa Psalmu 82, gdzie mowa o chwale jaką Bóg – YHWH odbiera od dzieci i niemowląt:
O Panie (יְהוָ֑ה), nasz Boże, jak przedziwne Twe imię po wszystkiej ziemi! Tyś swój majestat wyniósł nad niebiosa. Sprawiłeś, że [nawet] usta dzieci i niemowląt oddają Ci chwałę, na przekór Twym przeciwnikom, aby poskromić nieprzyjaciela i wroga. (Ps 8:2-3 BT)

Lecz arcykapłani i uczeni w Piśmie - widząc cuda, które uczynił, i dzieci wołające w świątyni: «Hosanna Synowi Dawida» - oburzyli się i rzekli do Niego: «Słyszysz, co one mówią?» A Jezus im odpowiedział: «Tak jest. Czy nigdy nie czytaliście: Z ust niemowląt i ssących zgotowałeś sobie chwałę?» (Mt 21:15-16 BT)

 ***

Antytrynitarz: „Nie jest prawdą, że Jezus to Bóg JHWH, tak jak piszesz. Bóg to Bóg Ojciec wszystkich a Jezus to Pan wszystkich. Jest jeden Bóg i jeden Pan. Biblia wyraźnie o tym mówi. Oto wersety:
"Posłał swe słowo synom Izraela, zwiastując im pokój przez Jezusa Chrystusa. On to jest PANEM WSZYSTKICH" (Dz.ap.10:36).
Dla nas istnieje tylko JEDEN BÓG OJCIEC od którego wszystko pochodzi dla którego my istniejemy oraz JEDEN PAN, Jezus Chrystus, przez którego wszystko się stało i dzięki któremu my także jesteśmy" (1 Kor.8:6).
"JEDEN jest PAN, jedna wiara, jeden chrzest. JEDEN jest BÓG I OJCIEC wszystkich, który jest ponad wszystkim przez wszystkich i we wszystkich. (Ef.4:5-6)
A więc Biblia jasno mówi, że jest jeden Bóg i jest jeden Pan. Bogiem jest Bóg Ojciec a Panem Jezus Chrystus”.

Odpowiedź: Nie ma takiego rozdziału w Nowym Testamencie, że „Bóg” odnosi się wyłącznie do Boga Ojca, a „Pan” wyłącznie do Jezusa Chrystusa. Niech wystarczą te wersety biblijne:
Tomasz Mu odpowiedział: «Pan mój i Bóg mój!» (J 20:28 BTP)
„Ukazała się bowiem łaska Boga, która niesie zbawienie wszystkim ludziom  i poucza nas, abyśmy wyrzekłszy się bezbożności i żądz światowych, rozumnie i sprawiedliwie, i pobożnie żyli na tym świecie, oczekując błogosławionej nadziei i objawienia się chwały wielkiego Boga i Zbawiciela naszego, Jezusa Chrystusa, który wydał samego siebie za nas, aby odkupić nas od wszelkiej nieprawości i oczyścić sobie lud wybrany na własność, gorliwy w spełnianiu dobrych uczynków”.  (Tt 2, 11-14 BT)

Ale nawet, gdyby tak ścisły rozdział istniał, i „Bóg” odnosiłoby się zawsze tylko do Boga (Ojca), a „Pan” wyłącznie do Jezusa Chrystusa, to właśnie z takiego rozdziału trzeba byłoby wyciągnąć wniosek, któremu zaprzeczasz: Pan to YHWH, a więc Jezus to YHWH. Bo w Septuagincie, żydowskim tłumaczeniu Starego Testamentu na jęz. grecki słowem „theos” (Bóg) oddano hebrajskie słowa „elohim”, „el” oznaczające „Bóg”, a do oddania hebrajskiego imienia Bożego YHWH służyło słowo Kyrios (Pan). Jezus i Apostołowie odwołując się do Starego Testamentu zazwyczaj korzystali nie z hebrajskiego oryginału ST, ale odwoływali się właśnie do greckiego tłumaczenia ST. Zatem, gdybyś miała racja z tym ścisłym rozdziałem, to trzeba byłoby z tego wyciągnąć wniosek: Skoro Pan to Jezus, to znaczy, że do Niego odnosi się imię Boga YHWH.

Na zakończenie zacytuję nakaz misyjny dany przez Pana Apostołom:
„Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. (Mt 28:19 BTP)
Pan Jezus nie mówi: Idźcie i nauczajcie … udzielając … chrztu w imię Ojca i w imię Syna i w imię Ducha Świętego, ale w imię Ojca, Syna, i Ducha Świętego.

Jezus - BOGIEM YHWH

Biblia nie zawiera definicji Boga. Biblia mówi o Bogu, że jest Bogiem, w sposób opisowy. I tak: Bóg jest Tym, który stwarza, ożywia, ma władzę nad żywiołami, istniał wcześniej niż góry, jest początkiem i końcem... itd. Poniżej przytaczam zestawienie cytatów ze Starego Testamentu mówiące o Bogu czczonego jako YHWH (יהוה) i z Nowego – o Jezusie. Z tego zestawienia wynika, że sam Jezus uważał się za Boga, bo stosował do siebie cytaty, który w ST jednoznacznie odnosiły się do Boga i nikogo innego; podobnie też autorzy Nowego Testamentu widzieli w Jezusie Boga.

***

Odwieczny:
„Zanim góry narodziły się w bólach, nim ziemia i świat powstały, od wieku po wiek Ty jesteś Bogiem” (Ps 90, 2 BT).
Hebrajski: „Zanim góry narodziły się (…), Ty [jesteś] Bogiem”.
Grecki LXX: „Zanim góry narodziły się (…), TY JESTEŚ”.

„Rzekł do nich Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Zanim Abraham stał się, JA JESTEM»” (J 8, 58 BT).

Jezus „naszym Bogiem”:
„Głos się rozlega: «Drogę dla Pana (יְהוָ֑ה- YHWH) przygotujcie na pustyni, wyrównajcie na pustkowiu gościniec naszemu Bogu!” (Iz 40, 3 BT).

„Do niego to odnosi się słowo proroka Izajasza, gdy mówi: Głos wołającego na pustyni: Przygotujcie drogę Panu, Dla Niego prostujcie ścieżki!” (Mt 3, 3 BT).

Bóg i Jezus Oblubieńcem (Izraela i Kościoła):
„Bo małżonkiem twoim jest twój Stworzyciel, któremu na imię - Pan Zastępów; Odkupicielem twoim - Święty Izraela, nazywają Go Bogiem całej ziemi. Zaiste, jak niewiastę porzuconą i zgnębioną na duchu, wezwał cię Pan. I jakby do porzuconej żony młodości mówi twój Bóg: Na krótką chwilę porzuciłem ciebie, ale z ogromną miłością cię przygarnę” (Iz 54, 5-7 BT; por. Jr 2, 2; 2, 33; Jr 3).

„I przyszedł jeden z siedmiu aniołów, co trzymają siedem czasz pełnych siedmiu plag ostatecznych, i tak się do mnie odezwał: «Chodź, ukażę ci Oblubienicę, Małżonkę Baranka»” (Ap 21, 9 BT; por. J 3, 2).

Święty:
„Pan Zastępów - Jego za Świętego miejcie; On jest Tym, którego się lękać macie i który was winien bojaźnią przejmować” (Iz 8, 13 BT).

„Pana zaś Chrystusa miejcie w sercach za Świętego i bądźcie zawsze gotowi do obrony wobec każdego, kto domaga się od was uzasadnienia tej nadziei, która w was jest” (1 P 3, 15 BT).

Ożywia:
„Patrzcie teraz, że Ja jestem, Ja jeden, i nie ma ze Mną żadnego boga. Ja zabijam i Ja sam ożywiam, Ja ranię i Ja sam uzdrawiam, że nikt z mojej ręki nie uwalnia” (Pwt 32, 39 BT).

„Albowiem jak Ojciec wskrzesza umarłych i ożywia, tak również i Syn ożywia tych, których chce” (J 5, 21 BT).

Ma władzę nad żywiołami – chodzi po wodzie:
„On sam rozciąga niebiosa, kroczy po morskich głębinach” (Hi 9, 8 BT).

„Oni zaś, gdy Go ujrzeli kroczącego po jeziorze, myśleli, że to zjawa, i zaczęli krzyczeć”(Mk 6, 49 BT).

Pierwszy i Ostatni:
„Tak mówi Pan, Król Izraela i Odkupiciel jego, Pan Zastępów: Ja jestem pierwszy i Ja ostatni; i nie ma poza Mną boga” (Iz 44, 6 BT; por. 48, 12).

„Aniołowi Kościoła w Smyrnie napisz: To mówi Pierwszy i Ostatni, który był martwy, a ożył” (Ap 2, 8 BT; por. Ap 22, 12-13).

Alfa i Omega:
„Jam jest Alfa i Omega, mówi Pan Bóg, Który jest, Który był i Który przychodzi, Wszechmogący” (Ap 1, 8 BT).

„Jam Alfa i Omega, Pierwszy i Ostatni, Początek i Koniec” (Ap 22, 12-13 BT; por. Ap 21:6).

Miłość do Boga i miłość do Jezusa:
„Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Panem jedynym. Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił” (Pwt 6, 4-5 BT).

„Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godzien. I kto kocha syna lub córkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godzien” (Mt 10, 37 BT).
„Jeśli kto przychodzi do Mnie, a nie ma w nienawiści swego ojca i matki, żony i dzieci, braci i sióstr, nadto siebie samego, nie może być moim uczniem” (Łk 14, 26 BT).

(Znakomity komentarz do powyższych słów z Ewangelii podaje J. Neusner w książce "Rabbi rozmawia z Jezusem".)

Zginanie kolan:
„Przysięgam na Siebie samego, z moich ust wychodzi sprawiedliwość, słowo nieodwołalne. Tak, przede Mną się zegnie wszelkie kolano, wszelki język na Mnie przysięgać będzie, mówiąc: ‘Jedynie u Pana jest sprawiedliwość i moc’”  (Iz 45, 23 BT).

„Dlatego też Bóg Go nad wszystko wywyższył i darował Mu imię ponad wszelkie imię, aby na imię Jezusa zgięło się każde kolano istot niebieskich i ziemskich i podziemnych. I aby wszelki język wyznał, że Jezus Chrystus jest PANEM - ku chwale Boga Ojca” (Flp 2, 9-11 BT).

Jezus stosuje do siebie słowa mówiące o chwale należnej i oddawanej Bogu:
„O Panie (יְהוָ֑ה), nasz Boże, jak przedziwne Twe imię po wszystkiej ziemi! Tyś swój majestat wyniósł nad niebiosa. Sprawiłeś, że [nawet] usta dzieci i niemowląt oddają Ci chwałę, na przekór Twym przeciwnikom, aby poskromić nieprzyjaciela i wroga” (Ps 8, 2-3 BT).

„Lecz arcykapłani i uczeni w Piśmie - widząc cuda, które uczynił, i dzieci wołające w świątyni: «Hosanna Synowi Dawida» - oburzyli się i rzekli do Niego: «Słyszysz, co one mówią?» A Jezus im odpowiedział: «Tak jest. Czy nigdy nie czytaliście: Z ust niemowląt i ssących zgotowałeś sobie chwałę?» (Mt 21, 15-16 BT).

Odbierana cześć:
„Ojciec bowiem nie sądzi nikogo, lecz cały sąd przekazał Synowi, aby wszyscy oddawali cześć Synowi, tak jak oddają cześć Ojcu. Kto nie oddaje czci Synowi, nie oddaje czci Ojcu, który Go posłał” (J 5, 22-23 BT).

„I ujrzałem, i usłyszałem głos wielu aniołów dokoła tronu i Zwierząt, i Starców, a liczba ich była miriady miriad i tysiące tysięcy, mówiących głosem donośnym: «Baranek zabity jest godzien wziąć potęgę i bogactwo, i mądrość, i moc, i cześć, i chwałę, i błogosławieństwo». A wszelkie stworzenie, które jest w niebie i na ziemi, i pod ziemią, i na morzu, i wszystko, co w nich przebywa, usłyszałem, jak mówiło: «Zasiadającemu na tronie i Barankowi błogosławieństwo i cześć, i chwała, i moc, na wieki wieków!» A czworo Zwierząt mówiło: «Amen». Starcy zaś upadli i oddali pokłon” (Ap 5, 11-14 BT).

***

Bóg dając przykazanie mówi: „Nie będziesz miał cudzych bogów obok Mnie” (Wj 20, 3), a przez proroka Izajasza, że swojej chwały nie odda nikomu (Iz 42, 8; 48, 11). A przecież Pismo św. zawiera słowa Pana Jezusa, które mówią o tym, że należy Mu oddawać cześć tak, jak Ojcu (J 5, 22-23) oraz wizję Apokalipsy ukazującą Go (Baranka) odbierającego cześć na równi z Ojcem.

                                               ***

PS. Żydzi z czci dla świętego imienia Boga nie wymawiali go. Jedni z nich posługiwali się wyrażeniem „HaSzem” (z hebrajskiego dosłownie „imię”); inni zaś wymawiali w tym miejscu „Adonaj” (= Pan). W Biblii Tysiąclecia imię to jest oddawane zazwyczaj słowem Pan.